Thời gian gần đây, Bộ Tài chính đã công bố Dự thảo Thông tư hướng dẫn chế độ kế toán áp dụng cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Nhằm cụ thể hóa các quy định tại Luật Kế toán và các nghị định liên quan. Dự thảo này đánh dấu bước chuyển quan trọng trong việc chuẩn hóa công tác kế toán của nhóm hộ, cá nhân kinh doanh vốn chiếm tỷ lệ lớn trong nền kinh tế Việt Nam.
Để giúp các chủ hộ hiểu rõ hơn về nội dung và cách thực hiện, Kế toán Việt Anh sẽ giải thích chi tiết dưới đây.
1. Tổ chức công tác kế toán cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh
Theo Điều 2 của Dự thảo Thông tư, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh sẽ có nhiều lựa chọn linh hoạt hơn trong việc tổ chức công tác kế toán. Người đại diện hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có thể tự ghi chép sổ sách kế toán nếu có đủ năng lực chuyên môn.
Ngoài ra, chủ hộ có thể bố trí người làm kế toán trong gia đình như cha mẹ, vợ chồng, con, anh chị em ruột. Hoặc những người đang trực tiếp quản lý, điều hành, thủ kho, thủ quỹ, người mua bán tài sản thường xuyên để kiêm nhiệm làm kế toán.
Trường hợp hộ kinh doanh không có nhân sự phù hợp, có thể thuê dịch vụ kế toán từ các đơn vị chuyên nghiệp để đảm bảo tính chính xác, minh bạch và tuân thủ quy định pháp luật.
Quy định này mang tính thực tế cao, giúp hộ kinh doanh nhỏ, kinh doanh tại gia dễ dàng áp dụng mà không cần bộ máy kế toán phức tạp. Đồng thời, cũng khuyến khích việc chuyên nghiệp hóa công tác ghi chép sổ sách nhằm phục vụ tốt hơn cho việc kê khai thuế và quản trị kinh doanh.
2. Quy định mới về lập, ký và kiểm soát chứng từ kế toán từ ngày 01/01/2026
Theo Điều 10 Thông tư 99/2025/TT-BTC, từ ngày 01/01/2026, việc lập, ký và kiểm soát chứng từ kế toán sẽ được áp dụng thống nhất cho tất cả doanh nghiệp, trong đó có hộ kinh doanh thuộc đối tượng thực hiện chế độ kế toán. Một số điểm đáng chú ý gồm:
Mọi nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh liên quan đến hoạt động kinh doanh đều phải lập chứng từ kế toán. Mỗi nghiệp vụ chỉ được lập một chứng từ duy nhất, đảm bảo tính minh bạch và tránh trùng lặp dữ liệu.
Việc lập và ký chứng từ kế toán phải tuân thủ theo Luật Kế toán, các văn bản hướng dẫn và Thông tư 99/2025/TT-BTC.
Phân cấp ký chứng từ kế toán cần phù hợp với quy chế quản lý nội bộ của hộ hoặc doanh nghiệp, nhằm đảm bảo kiểm soát chặt chẽ tài sản, nguồn vốn và xác định rõ trách nhiệm cá nhân liên quan.
Kế toán trưởng hoặc người được ủy quyền không được ký “thừa ủy quyền” thay cho người quản lý, điều hành doanh nghiệp, trừ khi pháp luật có quy định cụ thể khác.
Như vậy, từ năm 2026, việc lập và ký chứng từ sẽ có sự siết chặt hơn, đảm bảo tính chuẩn hóa và rõ ràng trong trách nhiệm của người ký, đồng thời hạn chế rủi ro gian lận hoặc sai sót trong hạch toán kế toán.
3. Ý nghĩa và khuyến nghị cho hộ kinh doanh
Việc Bộ Tài chính ban hành quy định mới về tổ chức kế toán và lập chứng từ kế toán là một bước tiến quan trọng trong công tác quản lý hộ kinh doanh. Thay vì quản lý theo hình thức khoán thuế đơn giản, sổ sách kế toán. Sẽ giúp hộ kinh doanh minh bạch hóa hoạt động, dễ dàng theo dõi doanh thu – chi phí – lợi nhuận. Đồng thời giảm rủi ro khi có thanh tra, kiểm tra thuế.
Các hộ kinh doanh nên chủ động tìm hiểu và áp dụng sổ sách kế toán đơn giản, ngay từ bây giờ để làm quen. Nên thuê hoặc hợp tác với dịch vụ kế toán chuyên nghiệp, đặc biệt với hộ có doanh thu lớn, giao dịch thường xuyên. Khi lập chứng từ kế toán, cần tuân thủ đúng mẫu biểu, quy trình ký duyệt để tránh sai sót khi cơ quan thuế kiểm tra.
Thông tư 99/2025/TT-BTC và dự thảo hướng dẫn mới là cơ sở pháp lý quan trọng giúp chuẩn hóa hoạt động kế toán của hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi số và minh bạch tài chính. Việc thực hiện đúng quy định không chỉ giúp hộ kinh doanh tuân thủ pháp luật, mà còn tăng uy tín và quản lý hiệu quả hơn.
Nếu các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh còn băn khoăn về việc tổ chức kế toán, lập chứng từ hay kê khai thuế, Kế toán Việt Anh sẵn sàng hỗ trợ tư vấn chi tiết, hướng dẫn từng bước từ việc ghi sổ, lưu chứng từ đến thực hiện nghĩa vụ thuế theo đúng quy định.
Liên hệ Kế toán Việt Anh để được tư vấn:
Địa chỉ: Tầng 7, Tòa 5T2 (Chung cư Nam Định Tower), Phường Cửa Bắc, TP. Nam Định
Hotline: 0944.692.442
Email: ketoanvietanhnd.vn@gmail.com
Website: https://ketoanvietanh.com/
Fanpage: Kế toán Việt Anh
